Menu Sluiten

Staatsvorm

Als staatsvorm staat VolksLiga een republiek voor met een directoriale constitutionele eenparlementaire democratie, waarbij de voltallige regering zowel de uitvoerende macht is als het staatshoofd. De minister-president (premier) is de primus inter pares, het staatshoofdelijk aanspreekpunt. Deze dient, na een vertrouwensstemming, de eed af te leggen in de handen van de parlementsvoorzitter. De regering legt aan het parlement (eenkamerstelsel) rekenschap af en het parlement op zijn beurt aan het volk. Dit op basis van een solide grondwet waarin fundamentele vrijheden en rechten voor de burger staan beschreven.

Dit wil zeggen dat we de monarchie ontheffen van al haar privileges, functies en taken. Maar dit wil tegelijk ook zeggen dat er geen president is, omdat de uitvoerende taak over alle leden van de regering verdeeld wordt. De facto is dit in België al het geval, maar dan via een overbodige omweg. De koning moet wetten tekenen of zichzelf buitenspel zetten. Ook kan de koning niet zomaar iets ondernemen of uitspraken doen zonder hiervoor de regering om advies te vragen. Dus eigenlijk bestuurt de regering al het land, niet de koning. We denken daarom dat het beter is om die dure grap op te heffen. Adelijke titels en het koningshuis an sich kunnen als folklore nog bestaan, net zoals Napoleon nog steeds een keizerlijk nageslacht heeft rondlopen. Enkel zal de financiering niet meer van de belastingbetaler komen.

Stemrecht & verkiesbaarheid

We pleiten voor een algemeen stemrecht zonder opkomstplicht dat wordt toegekend in het jaar wanneer de staatsburger 18 jaar wordt. Het bezit van de Belgische nationaliteit of die van een land binnen de Europese Economische Ruimte (Noorwegen, Zwitserland, IJsland, Færøer, VK, …) is voor VolksLiga een conditio sine qua non om op het stemrecht spraak te maken. Wij menen dat stemrecht de bezegeling is van een staatsburgerschap en dat dit dient weggelegd te worden aan individuen die zich voor de samenleving verdienstelijk hebben gemaakt, in de meeste gevallen door een onafgebroken woon- en werkperiode en het kunnen spreken van de decretaal vastgelegde taal van de woonplaats.

Wie jonger dan 18 is en onder een contract een arbeidsprestatie of vrijwilligerswerk heeft geleverd of wil leveren, kan voor VolksLiga een gemotiveerde aanvraag indienen om het stemrecht te bekomen wat wij de “procedure voor vervroegde meerderjarigheid” noemen. Deze procedure zou ook door een rechter worden geïnitieerd wanneer een beschuldigde uit handen wordt gegeven en als meerderjarige wordt berecht. Vooralsnog zijn we geen voorstander van de algemene invoering van het stemrecht en verkiesbaarheid voor 16- en 17-jarigen omdat lijstkandidaten zich aan een aantal juridische verbintenissen moeten conformeren. Dit houdt in dat de betrokkenen juridisch zelf instaan en verantwoordelijk worden gehouden voor hun acties in kader van een kiescampagne. Structureel zou dit kunnen worden opgelost door de grens van meerderjarigheid naar 16 jaar te verleggen. Ook hier zijn we vooralsnog niet voor te vinden. In de ontwikkelingspsychologie wordt het einde van de adolescentie en het begin van de volwassenheid meestal op 20 jaar geijkt. De leeftijd van 16 jaar lijkt ons bij de meeste adolescenten nog te ver af van effectieve volwassenheid, de rijpheidsfase waarbij een zekere zin van stabiele identiteit, een moreel kompas en onderscheidingsvermogen prevaleren.

Omwille van praktische en vereenvoudigende redenen wensen wij binnen het kiesrecht de verkiesbaarheid, stemrecht en het bezit van de Belgische nationaliteit of die van een EER-land (Europese Economische Ruimte) aan elkaar koppelen. Dit is een uitbreiding van de bestaande regel, waarbij enkel EU-onderdanen in het kiesrecht worden weerhouden, en tegelijk ook een verstrenging waarbij niet-EER-burgers niet worden weerhouden bij geen enkele verkiezing.

Federaal & Vlaams

VolksLiga staat open voor een aanvullend en ‘corrigerend’ wetgevend kader dat de burgerbevolking invult. Naast het parlementarisme pleit de partij aanvullend voor directe democratie. Zo wil VolksLiga het federale verbod op referenda in België afschaffen en de mogelijkheid tot een bindend referendum invoeren.

De grote voorwaarden die de partij aan dergelijke referenda stelt is dat zij aan een quorum van minimaal 50% kiesgerechtigden moeten voldoen. Voor grondwettelijke kwesties wordt het quorum tot tweederde opgetrokken. Regeringen hebben volgens VolksLiga het recht om referendumuitkomsten niet uit te voeren, maar dan dient de betrokken regering ontslag te nemen en nieuwe verkiezingen uit te schrijven.

In het Vlaams binnenlands beleid staan wij een vereenvoudiging voor van de regels omtrent het indienen en organiseren van volksraadplegingen. Deze vereenvoudiging moet leiden tot een lagere drempel om een volksraadspleging te starten, maar daartegenover plaatsen wij wel een geloofwaardigheidsprincipe. D.w.z. een verhoogd quorum (percentage aanwezigheid van totaal aantal kiesgerechtigden) om de volksraadplegingen geldig te laten verklaren. Wij hopen hiermee een representatiever resultaat te bekomen en tevens meer engagement op de been te brengen.

Gemeente

In grotere steden en gemeenten moet men de mogelijkheid bieden om wijks- en dorpsraden creëren. Deze hebben het statuut van volwaardige adviesorganen. Wij zijn voorstander om andere raden zoals de milieuraad, seniorenraad, jeugdraad, cultuurraad enz. af te schaffen en te integreren in deze lokale raden. Hierdoor komen de vakexperts en de bevoegde schepenen naar de mensen in de straat toe en niet omgekeerd. De lokale mandataris zal zich verplicht voelen om zijn oor bij de wijk of het dorp te luister te leggen wanneer er om dossiers advies wordt gevraagd.

We zijn tegen de invoering van districtsraden met bezoldigde mandaten. Een stevige structuur van wijks- en dorpsraden waar vrijwilligers het voor het zeggen hebben kan soelaas bieden.

Bovenal willen we overgaan tot het arrondissementeel niveau (streefdoel met eventuele wijzigingen) dat de functie van de gemeentes overneemt. De provincies worden gefusioneerd en uitgekleed of volledig afgeschaft. Indien de afschaffing op tafel ligt moeten er op Vlaams niveau voldoende garanties worden geboden om voor de gemeentes een ombudsraad te voorzien onder toezicht van de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, maar zonder de politieke inmenging van deze minister. Zo worden politiek heikele lokale dossiers met meer draagvlak ontward.